Thiết chế đăng ký tài sản có ý nghĩa quan trọng trong việc công khai, minh bạch hóa thông tin về tình trạng pháp lý của tài sản, gắn liền với quyền dân sự của mỗi cá nhân, tổ chức khi xác lập, thực hiện quyền sở hữu và các quyền khác đối với tài sản. Một nền kinh tế thị trường đúng nghĩa không thể thiếu sự tồn tại, vận hành của hệ thống đăng ký tài sản minh bạch, hiện đại. Do vậy, trong những năm vừa qua, Nhà nước đã có những cố gắng trong việc xây dựng pháp luật về đăng ký tài sản. Nội dung đăng ký tài sản được quy định trong các văn bản pháp luật chủ yếu như Bộ luật Dân sự năm 2005 (từ ngày 01/01/2017 được thay thế bằng Bộ luật Dân sự năm 2015); Luật Đất đai năm 2013, Luật Nhà ở năm 2014, Bộ luật Hàng hải năm 2005 (từ ngày 01/01/2017 được thay thế bằng Bộ luật Hàng hải năm 2015), Luật Hàng không dân dụng Việt Nam năm 2006 (sửa đổi, bổ sung năm 2014), Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009), Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật có liên quan. Các quy định này là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc công nhận và bảo vệ quyền sở hữu và các quyền khác đối với tài sản của tổ chức, cá nhân. Thông qua đó, giúp Nhà nước quản lý tốt hơn thông tin về hiện trạng và tình trạng pháp lý của tài sản.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, pháp luật về đăng ký tài sản tại Việt Nam cũng bộc lộ nhiều bất cập, dẫn đến hiệu quả của hoạt động đăng ký tài sản chưa đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, chưa góp phần bảo vệ tốt các giao dịch dân sự liên quan đến tài sản mà pháp luật quy định phải đăng ký. Để giúp các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, các nhà hoạch định chính sách có cơ sở nghiên cứu, đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật về đăng ký tài sản trong thời gian tới, nhóm tác giả đã tập trung nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận về đăng ký tài sản; nghiên cứu, đánh giá một cách tổng thể về hệ thống pháp luật đăng ký tài sản tại Việt Nam; nhận diện những vướng mắc, bất cập trong các quy định pháp luật hiện hành, cũng như trong tổ chức thực thi pháp luật; tổng hợp, giới thiệu, phân tích pháp luật một số nước trên thế giới về đăng ký tài sản; từ đó đề xuất định hướng xây dựng Luật Đăng ký tài sản tại Việt Nam. Đây là cơ sở quan trọng để Nhà nước thiết lập cơ chế công khai hóa thông tin về tình trạng pháp lý của tài sản, đảm bảo quyền tiếp cận thông tin về tài sản, giảm thiểu những rủi ro khi tham gia vào các quan hệ đầu tư, kinh doanh.
Đặc san Thông tin khoa học pháp lý chuyên đề “Định hướng chính sách xây dựng Luật Đăng ký tài sản tại Việt Nam" giới thiệu một số kết quả của Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ: “Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc xây dựng Luật Đăng ký tài sản tại Việt Nam”. Nội dung số chuyên đề gồm các bài viết:
- Một số vấn đề lý luận về đăng ký tài sản
- Một số điểm hạn chế của pháp luật và thực hiện pháp luật về đăng ký tài sản tại Việt Nam
- Chính sách cần được giải quyết trong Luật Đăng ký tài sản