Luật hôn nhân và giáo dục năm 1986 ra đời vào năm đầu của thời kỳ đổi mới, kế thừa những nguyên tắc dân chủ, tiến bộ của chế độ hôn nhân và gia đình mới được thể chế hoá trong Sắc lệnh số 97- SL ngày 22/5/1950 của Chủ Tịch Hồ Chí Minh và Luật hôn nhân và gia đình năm 1959. Đến nay, qua 12 năm thực hiện Luật hôn nhân và gia đình 1986 đã góp phần xây dựng, củng cố gia đình Việt Nam, phát huy những giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc, từng bước xoá bỏ những tập tục lác hậu, chống những ảnh hưởng xấu của chế độ hôn nhân và gia đình tư sản.
Qua kết quả tổng kết thực tiễn thực hiện luật cho thấy một mặt Luật hôn nhân và gia đình góp phần quan trọng trong việc xây dựng, củng cố chế độ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng nhằm xây dựng gia đình dân chủ, hoà thuận, hạnh phúc bền vững; từng bước nâng cao nhận thức và ý thức của nhân dân trong việc thi hành các quy định của luật. Mặt khác, Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 cũng bộc lộ những nhược đIểm cần được khắc phục, đặc biệt là chưa phù hợp với diễn biến của kinh tế thị trường đang tác động mạnh mẽ vào quan hệ hôn nhân và gia đình.
Do nhiều quy định của Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 mang tính nguyên tắc chung, cô đọng, thực chất đó là một loạI luật khung, thiếu cụ thể nên khó thực hiện trên thực tế. Đồng thời, do công tác quản lý và tổ chức đăng ký hộ tịch ở nhiều địa phương còn bị buông lỏng, ở cấp xã không có cán bộ hộ tịch chuyên trách, công tác phổ biến, giáo dục Luật hôn nhân và gia đình chưa được thường xuyên và sâu rộng, ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân chưa cao, nên các biểu hiện, hành vi vi phạm Luật hôn nhân và gia đình vẫn còn xảy ra, thậm chí có xu hướng gia tăng, nhất là tình trạng nam nữ chung sống với nhau mà không đăng ký kết hôn, tảo hôn, vi phạm chế độ một vợ một chồng; nảy sinh cả hiện tượng mới là kết hôn cùng giới tính, con cái hành hạ, đánh đập, ngược đãicha mẹ, vợ chồng ly thân gây hậu quả bất lợi cho con cái.
Thực tế trên đòi hỏi phảI khẩn trương nghiên cứu sử dụng Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 để kịp thời phục vụ công cuộc đổi mới toàn diện của đất nước.
Viện Nghiên cứu Khoa học pháp lý xin giới thiệu với bạn đọc Số Thông tin Khoa học Pháp lý chuyền đề: "Pháp lâật hôn nhân gia đình", trong đó giới thiệu về quá trình soạn thảo; nội dung cơ bản của Dự thảo Luật hôn nhân và gia đình (sửa đổi); phong tục, tập quán và việc áp dụng phong tục, tập quán tại một số tỉnh Hà Giang, Gia Lai, Yên Bái; Pháp luật về hôn nhân và gia đình của một số nước.