Mục đích của luận án là làm rõ về phương diện lý luận và thực tiễn vấn đề giáo dục pháp luật qua hoạt động tư pháp - một dạng đặc thù của giáo dục pháp luật. Từ đó, tìm kiếm phương hướng và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của giáo dục pháp luật qua các hoạt động tư pháp ở nước ta trong điều kiện cải cách tư pháp hiện nay.

Với mục đích xác định như trên, luận án có các nhiệm vụ sau:

- Phân tích vị trí, vai trò, nội dung của giáo dục pháp luật trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền ở nước ta hiện nay.

- Làm rõ các đặc trưng chủ yếu của giáo dục pháp luật qua các hoạt động tư pháp với tính cách là một hình thức giáo dục pháp luật đặc thù.

- Tìm kiếm, đánh giá các kinh nghiệm thực tiễn giáo dục pháp luật qua các hoạt động tư pháp ở Việt nam và tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm của một số nước khác.

- Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn để đề xuất các phương hướng và giải pháp tăng cường giáo dục pháp luật qua các hoạt động tư pháp phù hợp với yêu cầu, nội dung cải cách tư pháp trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền ở nước ta.

Đóng góp mới của luận án

Đây là công trình chuyên khảo đầu tiên trong khoa học pháp lý Việt nam nghiên cứu tương đối toàn diện và có hệ thống vấn đề giáo dục pháp luật qua hoạt động tư pháp cả trên bình diện lý luận cũng như thực tiễn. Điều đó thể hiện ở các điểm cơ bản sau:

- Góp phần làm rõ khái niệm và mục tiêu giáo dục pháp luật, các căn cứ để xác định, phân loại chủ thể, đối tượng, nội dung, hình thức, hiệu quả của giáo dục pháp luật.

- Lần đầu tiên luận án đưa ra khái niệm và các đặc trưng của giáo dục pháp luật qua hoạt động tư pháp với tư cách là một hình thức đặc thù của giáo dục pháp luật; làm rõ các đặc trưng của hai loại hình giáo dục pháp luật cụ thể là giáo dục pháp luật qua hoạt động xét xử và giáo dục pháp luật qua hoạt động bào chữa, bảo vệ và tư vấn pháp luật của luật sư; chỉ ra hệ thống các tiêu chí đánh giá hiệu quả và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của giáo dục pháp luật qua hoạt động tư pháp; quan niệm về văn hoá tư pháp, về đạo đức tư pháp.

- Làm rõ yêu cầu khách quan của việc nâng cao hiệu quả giáo dục pháp luật qua hoạt động tư pháp trong quá trình cải cách tư pháp hiện nay, đồng thời qua đó góp phần định hình rõ và cụ thể hơn về nhiệm vụ giáo dục pháp luật của các cơ quan và tổ chức tư pháp trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt nam.

- Lần đầu tiên đánh giá kinh nghiệm thực tiễn tổ chức giáo dục pháp luật qua hoạt động tư pháp đồng thời đề xuất phương hướng tổng quát và các giải pháp toàn diện, có căn cứ khoa học và khả thi nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục pháp luật qua hoạt động tư pháp.